Tôi bắt đầu chơi lan lúc 15 tuổi nhiều loại lan khác nhau , nhưng chỉ chơi tài tử vì thiếu tài chính và kiến thức . Ra hải ngoại với số tuổi tăng dần , sự hiểu biết kiến thức mở ra , tôi đổi ra chơi lan Hài ( paphiopedilum ) và lan Hài dị ứng . Tháng ngày qua , mỗi mùa Xuân lại thêm một tuổi , đến năm 2003 vì thiếu thì giờ nên tôi đổi ra chơi Cypripedium . Cypripedium là một loại lan đất mọc ở Á Châu , Âu Châu và Mỷ Châu . Lan trồng trong vườn , mùa đông thì ngủ , đến bắt đầu tháng tư thì mọc , tháng năm , tháng sáu nở hoa cho đến tháng bảy . Không phải chăm sóc nhiều , mùa đông thì cứ để cho tuyết rơi phủ , không màn đến . Chỉ khi mùa hè nhiệt độ lên cao hơn 30 độ C thì tưới nước , không thì khỏi , để tự cho ông trời lo .
Năm 2003 tôi lấy khoảng 30 thước vuông sau nhà làm thành một vườn nhỏ , đem các cây cypripedium khắp nơi trên thế giới về trồng .
Cypripedium được chia làm những Section như sau :
1. Sect . Iripeana : c. dickinsonianum , c. irapeanum , c. molle
2. Sect . Subtropica : c. subtropicum , c. wardii
3. Sect . Obtusipetala : c. flavum , c. passerinum , c. reginae
4. Sect . Californica : c. californicum
5. Sect . Cypripedium : c. calceolus , c. candidum , c. cordigerum , c. farreri , c. fasciolatum , c. henryi , c. kentuckiense , c. montanum , c. parviflorum , c. segawai , c. shanxiense , c. calcila , c. franchetii , c. froschii , c. himalaicum , c. ludlowii , c. mancranthos , c. tibeticum , c. yunnanense
6. Sect. Enantiopedilum : c. fasciculatum , c. palangshanense
7. Sect. Arietinum : c. arietinum , c. pectrochilum
8. Sect. Flabellinervia : c. formosanum , c. japonicum
9. Sect. Acaulia : c. acaule
10. Sect. Bifolia : c. guttatum , c. yatabeanum
11. Sect. Retinervia : c. debiles , c. elegans
12. Sect. Sinopedilum : c. bardolphianum , c. forrestii , c. micranthum
13. Sect. Trigonopedia : c. fargesii , c. lengitinosum , c. lichiangnense , c. margaritaceum , c. sichuanense , c. wumengense
cypripedium Beet 2011
cypripedium Beet 2012
cypripedium Beet 2013
cypripedium franchetii
mọc ở Trung Quốc : Hubei , Yunnan , Sichuan , Quinghai , Gansu , Shaanxi , Henan . Cây cao khoảng 30 đến 35 cm , có 3 đến 7 lá , nở 1 hoa . Hoa nở vào tháng 5 đến tháng 6 .
cypripedium franchetii 2014
cypripedium franchetii 2014
cypripedium shanxiense
mọc ở Trung Quốc : Shanxi , Quinyuan. Cây cao khoảng 40 đến 55 cm , có 3 đến 4 lá, nở 1 hay 2 hoa . Hoa nở vào tháng 5 đến tháng 6 .
cypripedium shanxien 2014
cypripedium shanxien 2014
cypripedium lichianense
mọc ở : Sichuan, Yunnan , Myanmar. Cây cao khoảng 3 đến 7 cm , có 2 lá, nở 2 hay 3 hoa . Hoa nở vào tháng 6 .
cypripedium lichiangense 2012
cypripedium lichiangense 2012
cypripedium henryi
mọc ở : Sichuan, Yunnan , Guizhou, Gansu, Hubei, Shanxi. Cây cao khoảng 30 đến 55 cm , có 7 đến 8 lá, nở 1 hoa . Hoa nở vào tháng 4 đến tháng 5 .
cypripedium henryi 2012
cypripedium henryi 2013
cypripedium henryi 2013
cypripedium henryi 2013
cypripedium henryi 2013
cypripedium henryi 2014
cypripedium henryi 2014
cypripedium henryi 2014
cypripedium parviflorum var. planipetalum
mọc ở : Canada. Cây cao khoảng 10 đến 20 cm , có 3 đến 5 lá, nở 1 hoa . Hoa nở vào tháng 4 đến tháng 6 .
cypripedium parviflorum var. planipetalum 2012
cypripedium parviflorum var. planipetalum 2012
cypripedium parviflorum var. planipetalum 2013
cypripedium parviflorum var. parviflorum
Cypripedium parviflorum var. parviflorum 2012
Cypripedium parviflorum var. parviflorum 2012
cypripedium reginae var. album
mọc ở : Canada, Quebec, Ontario , USA , Arkansas, Nord Dakota. Cây cao khoảng 30 đến 90 cm , có 3 đến 7 lá, nở 1 hay 2 hoa . Hoa nở vào tháng 5 đến tháng 8 .
cypripedium reginae var. album 2011
cypripedium reginae var. album 2011
cypripedium reginae var. album 2012
cypripedium reginae var. album 2012
cypripedium reginae 2011
cypripedium reginae 2011
cypripedium reginae 2013
cypripedium reginae 2013
cypripedium macranthos
mọc ở : Nordchina, Mongolei, Korea, Taiwan , Japan. Cây cao khoảng 15 đến 40 cm , có 3 đến 4 lá, nở 1 hoa . Hoa nở vào tháng 5 đến tháng 6 .
cypripedium macranthos var. macranthos
cypripedium macranthos var. macranthos 2011
cypripedium macranthos var. macranthos 2011
cypripedium macranthos 2014
cypripedium macranthos 2014
cypripedium macranthos var. speciosum
cypripedium macranthos var. speciosum 2011
cypripedium macranthos var. speciosum 2011
cypripedium macranthos var. Hotei Atsumorianum
cypripedium macranthos hotei atsumorianum mọc ở Nhật Bản , vì túi hoa bự và tròn như bụng ông địa ( Bố Đại ) , do đó người Nhật đặt tên là hotei .
hotei
Cypripedium Hotei Atsumorianum 2013
Cypripedium Hotei Atsumorianum 2013
cypripedium macranthos var. macranthos 2013
cypripedium macranthos var. macranthos 2013
cypripedium tibeticum
mọc ở : Tibet, Gansu, Sichuan, Sikkim, Bhutan . Cây cao khoảng 13 đến 35 cm , có 3 đến 6 lá, nở 1 hoa . Hoa nở vào tháng 6 đến tháng 7 .
cypripedium tibeticum 2012
cypripedium tibeticum 2012
cypripedium tibeticum 2011
cypripedium tibeticum 2011
cypripedium tibeticum 2011
cypripedium tibeticum 2014
cypripedium tibeticum var. ludlowii
cypripedium tibeticum var. ludlowii 2013
cypripedium tibeticum var. ludlowii 2013
cypripedium tibeticum var. ludlowii 2013
cypripedium tibeticum var. ludlowii 2013
cypripedium tibeticum var. ludlowii 2013
cypripedium tibeticum var. ludlowii 2013
cypripedium tibeticum var. ludlowii 2013
cypripedium japonicum
mọc ở : Japan, Taiwan, Korea, Hunan, Hubei, Gansu, Sichuan, Zhejiang, Jiangxi . Cây cao khoảng 4 đến 5 cm , có 2 lá, nở 1 hoa . Hoa nở vào tháng 4 đến tháng 6 .
cypripedium japonicum 2012
cypripedium japonicum 2012
cypripedium formosanum
mọc ở : Taiwan . Cây cao đến 30 cm , có 2 lá, nở 1 hoa . Hoa nở vào tháng 3 đến tháng 5 .
cypripedium formosanum 2014
cypripedium formosanum 2014
cypripedium formosanum 2014
cypripedium calceolus
mọc ở : Europa. Cây cao khoảng 40 đến 70 cm , có 2 đến 4 lá, nở 1 hay 2 hoa . Hoa nở vào tháng 5 đến tháng 6 .
cypripedium calceolus 2011
cypripedium calceolus 2011
cypripedium flavum
mọc ở : Tibet, Yunnan, Sichuan, Hubei, Gansu. Cây cao khoảng 17 đến 60 cm , có 6 đến 10 lá, nở 1 hay 2 hoa . Hoa nở vào tháng 5 đến tháng 6 .
cypripedium flavum 2011
cypripedium flavum 2011
cypripedium Beet 2011
cypripedium flavum 2013
cypripedium flavum 2014
cypripedium yunnanense
mọc ở : Yunnan. Cây cao khoảng 16 đến 37 cm , có 2 đến 3 lá, nở 1 hoa . Hoa nở vào tháng 6 .
cypripedium yunnanense 2011
cypripedium yunnanense 2011
cypripedium cordigerum
mọc ở : Nepal, Tibet, Kahsmir, Sikkim. Cây cao khoảng 50 cm , có 2 đến 5 lá, nở 1 hoa . Hoa nở vào tháng 6 đến tháng 8.
cypripedium cordigerum 2013
cypripedium cordigerum 2014
cypripedium californicum
mọc ở : California, Oregon. Cây cao khoảng 50 đến 120 cm, có 5 đến 10 lá, nở 1 hoa . Hoa nở vào tháng 5 đến tháng 6.
cypripedium californicum 2013
cypripedium californicum 2013
cypripedium segawai
mọc ở : Taiwan. Cây cao đến 35 cm, có 3 đến 4 lá, nở 1 hoa . Hoa nở vào tháng 3 đến tháng 4.
cypripedium segawai 2013
cypripedium segawai 2013
cypripedium guttatum
mọc ở : Sibiriens, Kamtschatka, Nordkanada, Alaska, Yunnan , Sichuan, Quinghai. Cây cao 10 đến 40 cm có 2 lá, nở 1 hoa . Hoa nở vào tháng 5 đến tháng 6.
cypripedium guttatum 2013
cypripedium guttatum 2013
cypripedium guttatum 2013
cypripedium fasciolatum
mọc ở : Guizhou, Sichuan, Huibei. Cây cao 30 đến 45 cm , có 6 lá, nở 1 hay 2 hoa . Hoa nở vào tháng 4 đến tháng 6.
cypripedium fasciolatum 2014
cypripedium fasciolatum 2014
cypripedium calcicola
mọc ở : Yunnan, Sichuan, Gansu. Cây cao 15 đến 35 cm , có 3 đến 4 lá, nở 1 hoa . Hoa nở vào tháng 6 đến tháng 7.
cypripedium calcicola 2014
cypripedium acaule
mọc ở : Nordamerika , có 2 lá, cao 20 đến 45 cm. Hoa nở vào tháng 4 đến tháng 6
cypripedium acaule 2011
cypripedium acaule
cypripedium fargesii
cyp. fargesii , Vienenkötter 2014
cyp. fargesii, Vienenkötter 2014
cypripedium subtropicum
cyp. subtropicum , china 2013
cyp. subtropicum , china 2013
Nhửng người trồng cypripedium lấy hai giống khác nhau , cho lai giống thành nhửng cây hybrid . Những cây hybrid thường dể trồng hơn cây chính giống .
cypripedium Hans Schmall : cypripedium parviflorum x cypripedium henryi , Whitlow năm 1991
Cypripedium HANS SMALL 2012
Cypripedium HANS SMALL 2012
cypripedium x andrewsii : cypripedium parviflorum x cypripedium candidum, Fuller năm 1932
cypripedium x adrewsii 2012
cypripedium x adrewsii 2012
cypripedium Gisela: cypripedium parviflorum x cypripedium macranthos , Frosch năm 1992
cypripedium Gisela 2012
cypripedium Gisela 2012
Cypripedium Gisela 2013
Cypripedium Gisela 2013
cypripedium Aki: cypripedium macranthos x cypripedium pubescens, Frosch năm 1996
cypripedium Aki 2012
cypripedium Aki 2012
cypripedium Aki 2012
cypripedium Aki 2013
cypripedium Aki 2013
cypripedium Aki Pastel 2013
cypripedium Aki Pastel 2013
cypripedium Aki 2013
cypripedium Philipp: cypripedium kentuckien x cypripedium taiwanianum , Robinson năm 2003
cypripedium Philipp 2012
cypripedium Philipp 2012
cypripedium Philipp 2013
cypripedium Philipp 2013
cypripedium Rascal: cypripedium kentuckiense x cypripedium parviflorum, Whitlow năm 1990
cypripedium Rascal 2012
cypripedium Rascal 2012
cypripedium Rascal 2012
cypripedium Rascal 2013
cypripedium Beet 2012
cypripedium x ventricosum album: cypripedium calceolus x cypripedium macranthos, Swartz năm 1800
cypripedium x ventricosum 2011
cypripedium x ventricosum 2011
cypripedium Ulla Silkens : cypripedium reginae x cypripedium flavum , Malmgren năm 1996
cypripedium Ulla Silkens 2011
cypripedium Ulla Silkens 2011
cypripedium Oliver: cypripedium Lothar Pinkepank x cypripedium calceolus, Vienenkötter
cypripedium Oliver 2013
cypripedium Oliver 2013
cypripedium Oliver 2014
cypripedium Oliver 2014
cypripedium Victoria: cypripedium pubescens x cypripedium fasciolatum, Corkhill năm 2005
cypripedium Victoria 2013
cypripedium Victoria 2013
cypripedium Bernd Pastel: cypripedium macranthos x cypripedium segawai, Frosch năm 2001
cypripedium Bernd Pastel 2013
cypripedium Bernd Pastel 2013
cypripedium franchetii x cypripedium uta
cypripedium franchetii x cypripedium uta 2013
cypripedium franchetii x cypripedium uta 2013
cypripedium Birgit Pastel: cypripedium macranthos x cypripedium cordigerum , In Vitro Orch. năm 2006
cypripedium Birgit Pastel 2013
cypripedium Birgit Pastel 2013
cypripedium Birgit Pastel 2013
cypripedium Hans Erni: cypripedium franchetii x cypripedium calceolus, Frosch năm 2004
cypripedium Hans Erni: 2013
cypripedium Hans Erni: 2013
cypripedium Gabriela: cypripedium fasciolatum x cypripedium kentuckiense, Frosch năm 2003
cypripedium Gabriela 2013
cyp. Gabriela 2014
cyp. Gabriela 2014
cyp. Gabriela 2014
cypripedium sebastian x cypripedium tibeticum
cypripedium sebastian x cypripedium tibeticum 2013
sebastian x cypripedium tibeticum 2013
sebastian x cypripedium tibeticum 2013
cyp. sebastian x cyp. tibeticum 2014
cyp. sebastian x cyp. tibeticum 2014
cypripedium Sabine: cypripedium fasciolatum x cypripedium macranthos, Frosch năm 2002
cypripedium Sabine 2005
cypripedium Sabine 2005
cypripedium fasciolatum x cypripedium candidum
cypripedium fasciolatum x cyp. candidum 2014
cypripedium fasciolatum x cyp. candidum 2014
cypripedium Lady Dorine cypripedium fasciolatum x cypripedium formosanum, Opstaele năm 2008
cypripedium Lady Dorine 2014
cypripedium Lady Dorine 2014
cypripedium Lady Dorine 2014
cypripedium Michael: cypripedium macranthos x cypripedium henryi, Frosch năm 1998
cypripedium Michael White 2014
cypripedium Michael White 2014
cypripedium parviflorum x cypripedium segawai
cyp. parviflorum x cyp. segawai 2014
cyp. parviflorum x cyp. segawai 2014
cypripedium Lothar Pinkepank cyp. pubescens x cyp. kentuckiense, Pinkepank năm 2005
cypripedium Lothar Pinkepank 2014
cypripedium Lothar Pinkepank 2014
cypripedium kentuckiense x cypripedium microsanos
cypripedium kentuckiense x cypripedium microsanos
cypripedium kentuckiense x cypripedium microsanos
cypripedium kentuckiense x cypripedium microsanos
cypripedium reginae x cypripedium montanum
cypripedium reginae x montanum 2014
cypripedium reginae x montanum 2014
cypripedium reginae x montanum 2014
cypripedium Ursel: cyp. fasciolatum x cyp. henryi, Frosch năm 2003
cypripedium Ursel 2014
cypripedium tibeticum x montanum 2014
cypripedium tibeticum x montanum 2014
cypripedium tibeticum x montanum 2014
cypripedium tibeticum x montanum 2014
cypripedium fasciolatum x corrugatum
cypripedium fasciolatum x corrugatum 2014
cypripedium fasciolatum x corrugatum 2014
cypripedium fasciolatum x corrugatum 2014
cypripedium Wim: cypripedium henryi x cypripedium tibeticum, Moors năm 2007
cypripedium Wim 2014
cypripedium Wim 2014
cypripedium Wim 2014
cypripedium Wenqing: cypripedium tibeticum x cypripedium farreri, natural hybrid
Cypripedium Wenqing (tibeticum x farreri) 2014
Cypripedium Wenqing (tibeticum x farreri) 2014
Cypripedium Wenqing (tibeticum x farreri) 2014
cypripedium henryi x cypripedium segawai
cypripedium henryi x segawai 2014
cypripedium henryi x segawai 2014
cypripedium Ivory: cypripedium cordigerum x cypripedium kentuckiense, Koch năm 2008
cypripedium Ivory 2014
cypripedium Ivory 2014
cypripedium Beet 2011
cypripedium Beet 2011
cypripedium Beet 2012
cypripedium Beet 2012
cypripedium Beet 2012
cypripedium Beet 2014
cypripedium Beet 2014
cypripedium Beet 2014
cypripedium Beet 2014
cypripedium Beet 2014
cypripedium Beet 2014
Tháng mười cypripedium bắt đầu khô lá , bắt đầu vào kỳ nghỉ mùa đông cho tới tháng ba năm 2015.
Autum 2014
Autum 2014
Autum 2014
Autum 2014
Cứ vào khoảng tháng mười mổi năm các nhà vườn bắt đầu bán cypripedium cho năm tới . Năm nay 2014 tôi đặt mua :
– cypripedium warren
– cypripedium macranthos hotei yellow
– cypripedium alaskanum
– cypripedium princess
Frosche , 17.10.2014
Frosche , 17.10.2014
Frosche , 17.10.2014
Những vườn trồng cypripedium ( Nursery ) ở Âu châu . Mổi năm tôi đi một vòng thăm mấy cái vườn nầy , vào tháng tư đến tháng sáu .
1/- ở Đan Mạch
Vườn ở Đan Mạch không chỉ trồng cypripedium mà còn trồng nhửng cây hiếm có ( rare plants ) nhập cảng từ Á châu và Mỹ châu.
2/- ở Hoà Lan
3/- ở Đức
cypripedium wardii , Vienenkötter Juni 2014
cypripedium wardii , Vienenkötter Juni 2014
cypripedium guttatum
Quelle :
1. Hardy Cypripedium , Species, hybrids and cultivation , Werner Frosch and Phillip Cribb
2. Genus Cypripedium , Phillip Cribb
3. Orchids of Huanglong , Holger Perner and Yibo Luo
4. Native Orchids of China in Colour , Chen Singchi , Tsi Zhanhuo and Luo Yibo